កម្ពុជា
លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា អំពាវនាវឱ្យពិភពលោកកុំទទួលស្គាល់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា
អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកនៃគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ថ្លែងនៅ ថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា អំពាវនាវឱ្យពិភពលោកកុំទទួលស្គាល់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាដែលបានធ្វើ រដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់អ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ។ នេះបើតាមការផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន CNA ។
A protester holds an image of Senior General Min Aung Hlaing during an anti-coup march in February 2021. Getty Images
កាលនៅកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ធ្លាប់បានបំពេញទស្សន កិច្ចទៅកាន់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ។ ពេលនោះ លោកត្រូវបានទទួលដោយអ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី និងរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់អ្នកស្រី ។
នេះជាលើកទី១ ដែលគេសង្កេតឃើញថាអតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិករូបនេះ បានចេញមុខធ្វើ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាសាធារណៈអំពីស្ថានភាពនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ចាប់ពីពេលមានរដ្ឋ ប្រហារមក ។
លោក អូបាម៉ា ថ្លែងថា លោករន្ធត់ចិត្តចំពោះអំពើហិង្សាដែលរបបយោធាបានប្រព្រឹត្ត ទៅលើពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ា ។ លោកថា លោកគាំទ្រចំពោះកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់ប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន និងប្រទេសមួយចំនួនទៀតដែលមានគំនិតស្រដៀងអាមេរិក ក្នុងការដាក់សម្ពាធទៅ លើរបបយោធាដើម្បីស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាឡើងវិញ ។
លោក អូបាម៉ា លើកឡើងថា ការប្រឹងប្រែងរបស់របបយោធាដែលជារបបខុសច្បាប់ និងឃោរ ឃៅដើម្បីផ្លាស់ប្តូរឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋដែលកំពុងទទួលបានសេរីភាពកាន់តែធំធេងក្នុងរយៈ ពេលមួយទសវត្សរ៍មកហើយនោះ គឺច្បាស់ណាស់ពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ាមិនអាចទទួលយកបាន នោះទេ ហើយលោកថា ពិភពលោកទាំងមូលក៏មិនគួរទទួលយករបបនេះនោះដែរ ។
កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា នៅក្នុងទីក្រុងហ្សាកាតា ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី មេដឹកនាំអាស៊ានបាន បើកកិច្ចប្រជុំទល់មុខគ្នាដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះវិបត្តិនយោបាយនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ។ លោក មីង អ៊ុង លាំង ដែលជាមេដឹកនាំរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបច្ចុប្បន្នក៏ត្រូវបានអាស៊ាន អញ្ជើញឱ្យចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះដែរ ។ ប៉ុន្តែអាស៊ានមិនបានអញ្ជើញតំណាងនៃរដ្ឋាភិបាល ឯកភាពជាតិដែលជារដ្ឋាភិបាលស្រមោលបង្កើតឡើងដោយក្រុមអ្នកនយោបាយគាំទ្រអ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ឱ្យចូលរួមនោះឡើយ ។
ក្រោយកិច្ចប្រជុំ មេដឹកនាំអាស៊ានបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមឯកភាពគ្នាចំនួន ៥ ចំណុច សម្រាប់ដំណោះស្រាយនយោបាយមីយ៉ាន៉ម៉ា ។ ចំណុចទាំង ៥ នោះរួមមាន ទី១ ត្រូវបញ្ចប់ ជាបន្ទាន់នូវអំពើហិង្សានៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយគ្រប់ភាគីទាំងអស់ត្រូវបង្ហាញនូវភាព អត់ធ្មត់ខ្ពស់បំផុត ។ ទី២ កិច្ចសន្ទនាប្រកបដោយស្ថាបនារវាងគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ត្រូវចាប់ផ្តើមដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយសន្តិវិធីសម្រាប់ជាផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជន ។
ទី៣ ប្រេសិតពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ានត្រូវសម្របសម្រួលឱ្យមានការសម្រុះសម្រួល ដំណើរការសន្ទនា ដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន ។
ទី៤ អាស៊ានត្រូវផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ទៅកាន់មីយ៉ាន់ម៉ាតាមរយៈមជ្ឈមណ្ឌលសម្រប សម្រួលអាស៊ានសម្រាប់ជំនួយមនុស្សធម៌ និងទី៥ ប្រេសិតពិសេស និងប្រតិភូអាស៊ានត្រូវធ្វើ ទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដើម្បីជួបជាមួយគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សំណើរបស់ប្រទេសសឹង្ហបុរីដែលកន្លងទៅតែងបានទទូចឱ្យរបប យោធាដោះលែងអ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី និងប្រធានាធិបតី វីន យីន (Win Myint) ឱ្យមាន សេរីភាពឡើងវិញ មិនត្រូវបានឃើញបញ្ចូលនៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចរួមនោះឡើយ ។
លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ថ្លែងថា ប្រទេសជិតខាងរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាគួរទទួលស្គាល់ថា របបយង់ ឃ្នងដែលមិនទទួលស្គាល់តាមរយៈឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋនឹងនាំមកនូវតែអស្ថេរភាពកាន់តែធំធេង វិបត្តិមនុស្សធម៌ និងមានហានិភ័យខ្ពស់ក្លាយទៅជារដ្ឋដែលមិនអាចគ្រប់គ្រងខ្លួនឯងបាន ។
លោក អូបាមា លើកទឹកចិត្តមនុស្សទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដែលចង់បានអនាគត ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាមួយប្រកបដោយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យត្រូវបង្កើននូវសាមគ្គីភាពរវាងគ្នានិងគ្នា និងរវាងក្រុមជនជាតិ និងក្រុមអ្នកកាន់សាសនាផ្សេងៗគ្នា ។
លោក អូបាម៉ា មានប្រសាសន៍ថា «នេះគឺជាពេលវេលាដ៏ខ្មៅងងឹត ប៉ុន្តែការរួបរួមគ្នា ភាពស៊ូទ្រាំ និងការប្តេជ្ញាចិត្តដើម្បីការពារតំលៃប្រជាធិបតេយ្យរបស់ពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ាភាគច្រើន គឺជាការផ្តល់ក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដែលអាចមានមេដឹកនាំគោរពឆន្ទៈរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋ» ។
បើតាមសមាគមជួយអ្នកទោសនយោបាយមីយ៉ាន់ម៉ា (AAPP) គិតត្រឹមព្រឹកថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា មានពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ាចំនួន ៧៥៣ នាក់ហើយត្រូវបានសម្លាប់ និង ៣៤៤១ នាក់ផ្សេងទៀត កំពុងត្រូវបានរបបយោធាឃុំខ្លួនចាប់តាំងពីមានរដ្ឋប្រហារនៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ មក ៕
