នៅ​ ​E​U ​មាន​ហុង​គ្រី ​នៅ​ UN ​មាន​អាមេរិក​ ​ដែល​រំា​ង​ខ្ទប់​សេចក្តីថ្លែង​ការណ៍ ​អំពើ​ហិង្សា​រវាង​ ​អ៊ីស្រាអែល​ ​និង​ក្រុម​ហា​ម៉ា​ស​ប៉ា​ឡេ​ស្ទី​ន​

​ប្រទេស​ហុង​គ្រី ​និង​សហរដ្ឋអាមេរិក​ ​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ដឹង​ថា​ជាស​ម្ព័ន្ធ​មិត្ត​ដ៏​ស្អិត​រ​មួត​របស់​ ​អ៊ីស្រាអែល​បាន​ចេញមុខ​រៀងៗខ្លួន​រាំង​ខ្ទប់​មិន​ឱ្យ​មាន​សេចក្តីថ្លែង​ការណ៍​របស់​សហភាព​អឺរ៉ុប​ ​និង​ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ស្តីពី​អំពើ​ហិង្សា​រវាង​អ៊ីស្រាអែល​ ​និង​ក្រុម​ ​ហា​ម៉ា​ស​ប៉ា​ឡេ​ស្ទី​ន​ដែល​កំពុង​គ្រប់គ្រង​តំបន់​កា​ហ្សា (​G​a​z​a​) ​។​

European High Representative of the Union for Foreign Affairs, Josep Borrell gives a press conference at the end of Special video conference of European Foreign Ministers to discuss recent developments in the Middle East in particular the ongoing violent confrontation in Israel and Palestinian Territory in Brussels, Belgium, 18 May 2021. [EPA-EFE/OLIVIER HOSLET / POOL]

​សហភាព​អឺរ៉ុប​មាន​សមាជិក​ទាំងអស់​ចំនួន​ ​២​៧​ ​ប្រទេស​ ​ប៉ុន្តែ​មានតែ​ប្រទេស​ហុង​គ្រី​មួយ​គត់​ ​ដែល​មិនបាន​ចូលរួម​ជាមួយ​ប្រទេស​សមាជិក​សហភាព​អឺរ៉ុប​ ​២​៦​ ​ផ្សេងទៀត​ ​ដើម្បី​អំពាវនាវ​ ឱ្យ​មាន​បទ​ឈប់​បាញ់​រវាង​អ៊ីស្រាអែល​ ​និង​ក្រុម​ហា​ម៉ា​ស​ ​។​ ​ការ​មិន​ចួ​ល​រួម​របស់​ហុង​គ្រី ​ជាមួយ​សមាជិក​ដទៃទៀត​នៃ​សហភាព​អឺរ៉ុប​ ​កំពុង​ធ្វើ​ឱ្យ​អង្គការ​អន្តររដ្ឋាភិបាល​មួយ​នេះ​ ​មិន​អាច​មានសំឡេង​ជាឯកច្ឆន្ទ​ក្នុង​ដំណើរ​ការស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​សន្តិភាព​ដើម្បី​បញ្ចប់​ ​នូវ​អំពើ​ហិង្សា​រវាង​អ៊ីស្រាអែល​ ​និង​ក្រុម​ហា​ម៉ាស់​ ​។​

​ប្រធាន​គោល​នយោបាយ​បរទេស​សហភាព​អឺរ៉ុប​ ​លោក​ ចូ​សេ​ហ្វ ​បូ​រ៉​ល (Jos​e​p​ Borr​e​l​l​) ​ដែល​ ​ជា​អ្នកកោះ​ប្រជុំ​ជំនួប​រវាង​រដ្ឋ​ម​ន្រ្តី​ការបរទេស​សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​ថ្លែង​ឱ្យ​ដឹង​នៅ​ក្រោយ​ជំនួប​ ​តាម​អន​ឡា​ញ​ថា​ ​ប្រទេស​សមាជិក​សហភាព​អឺរ៉ុប​ជាច្រើន​ឯកភាព​ថា​ ​ជា​អាទិភាព​ ​គឺ​អ៊ីស្រាអែល​ ​និង​ក្រុម​ហា​ម៉ា​ស​ ​ត្រូវ​បញ្ចប់​ជាបន្ទាន់​នូវ​ការ​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​ដាក់គ្នា​ទៅវិញ​ ​ទៅមក​ ​ព្រមទាំង​ត្រូវ​ចាប់ផ្តើម​អនុវត្ត​នូវ​បទ​ឈប់​បាញ់​មួយ​ ​។​

​សារ​ព័ត៌មាន​អា​ល់ហ្សាស្សៀ​រ៉ា​ (​A​l​j​a​z​e​era​) ​បាន​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១​៩​ ​ឧសភា​ ​ដោយ​ស្រង់​សម្តី​ ​រដ្ឋ​ម​ន្រ្តី​ការបរទេស​ហុង​គ្រី ​លោក​ ​ភី​ត​ធើ​ ហ្សីចាតូ (​P​e​t​e​r S​z​i​j​jar​to​) ​ដែល​បាន​ថ្លែងប្រាប់​ទី​ភ្នាក់​ ​ងារ​ព័ត៌មាន​បារាំង​ ​A​F​P​ ​ថា​ ​លោក​បាន​មើលឃើញ​មាន​បញ្ហា​ជាទូទៅ​មួយ​នៅ​ក្នុង​សេចក្តីថ្លែង​ ​ការណ៍​របស់​សហភាព​អឺរ៉ុប​ទៅលើ​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល​ដោយ​លោក​ចាត់ទុកថា​មាន​ភាព​ ​លំអៀង​ ​និង​និយាយ​តែ​ភាគី​ម្ខាង​ ​។​ ​លោក​គិតថា​សេចក្តី​ថ្លេ​ង​ការណ៍​បែប​នេះ​ ​វា​នឹង​មិន​អាច​ ​ជួយ​អ្វី​បាន​នោះ​ទេ​ ​ជាពិសេស​នៅ​ក្នុង​កាលៈទេសៈ​ដែល​ភាព​តានតឹង​កំពុងតែ​ខ្លាំង​ដូច​បច្ចុប្បន្ន​ ​។​

​ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ​ ​រដ្ឋ​ម​ន្រ្តី​ការបរទេស​បារាំង​ ​លោក​ ហ្សង់ ​អី​វ​ ឡឺ ឌ្រី​យ៉​ង់ (J​e​an​-​Y​v​e​s ​L​e​ ​D​r​i​an​) ​បាន​ព្រមាន​ថា​ជំលោះ​រវាង​អ៊ីស្រាអែល​ ​និង​ក្រុម​ហា​ម៉ា​ស​ប៉ា​ឡេ​ស្ទី​ន​នេះ​ ​អាច​រីក​ ​រាលដាល​ទៅជា​ស​ង្រ្គា​ម​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ទាំងមូល​ប្រសិនបើ​គ្មាន​កិច្ច​ព្រម​ព្រម​បទ​ឈប់​បាញ់​ណាមួយ​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​នោះ​ទេ​ ​។​ ​លោក​ក៏​សង្ឃឹម​ដែរ​ថា​ ​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល​នឹង​មិន​បញ្ជូន​ ​កងទ័ពជើងគោក​ចូលវាយលុក​តំបន់​កា​ហ្សា​ដែល​មាន​ប្រជាជន​ប្រមាណ​ ​២​ ​លាន​នាក់​ ​និង​ ​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ពួក​ហា​ម៉ា​ស​នោះ​ឡើយ​ ​។​

​ក្នុង​កាលៈទេសៈ​ដែល​សហភាព​អឺរ៉ុប​មិន​អាច​​​រក​បាន​សំឡេង​តែមួយ​នៅ​ពេលនេះ​ ​រដ្ឋ​ម​ន្រ្តី​ការ​ ​បរទេស​សហភាព​អឺរ៉ុប​ផ្សេងទៀត​បាន​សន្យា​ថា​សហភាព​អឺរ៉ុប​នឹង​ធ្វើការ​ជាមួយ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ ​និង​រុស្សី​ ​ដែលគេ​ហៅថា​ ​ក្រុម​ខ្វា​ត​ថែ​ត​ (​Quartet​) ​ដើម្បី​ចាប់ផ្តើម​ ​ជាថ្មី​នូវ​ដំណើរការ​សន្តិភាព​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ជំលោះ​នេះ​ ​។​

​រដ្ឋ​ម​ន្រ្តី​ការបរទេស​នៃ​ប្រទេស​ម៉ា​ល់​តា​ ​លោក​ ​អ៊ី​វ៉ា​រី​ស​ ​បា​តូ​ឡូ​ (​E​v​ar​i​s​t​ ​Bar​to​l​o) ​បាន​និយាយ​ ​ប្រាប់​សារ​ព័ត៌មាន​ R​e​u​t​e​rs ​ថា​ ​យ៉ាងហោចណាស់​ ​ក៏​គេ​អាច​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​បទ​ឈប់​បាញ់​ជា​ ​បន្ទាន់​មួយ​ ​និង​ចាប់ផ្តើម​ការ​ផ្តល់​ជំនួយ​មនុស្សធម៌​ ​។​ ​បន្ទាប់មក​គេ​នឹង​ពិនិត្យមើល​ថា​តើ​អាច​ ​ធ្វើអ្វី​បាន​ទៀត​ដើម្បី​ចាប់ផ្តើមឡើងវិញ​នូវ​ដំណើរការ​សន្តិភាព​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​ ​ឫសគល់​នៃ​បញ្ហា​ ​។​

​ចាប់តាំង​ពី​មានការ​ផ្លោង​គ្រាប់​ដាក់គ្នា​ទៅវិញទៅមក​រវាង​ក្រុម​ហា​ម៉ា​ស​ប៉ា​ឡេ​ស្ទី​ន​នៅ​តំបន់​ ​កា​ហ្សា ​និង​អ៊ីស្រាអែល​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១​០​ ​ខែ​ឧសភា​ ​មក​ ​បាន​បណ្តាល​ឱ្យ​ជនជាតិ​ប៉ា​ឡេ​ស្ទី​ន​ចំនួន​ ​២​១​៧​ ​នាក់​បាត់បង់ជីវិត​ក្នុង​នោះ​មាន​កុមារ​ ​៦​១​ ​នាក់​ ​និង​រង​របួស​ប្រមាណ​ ​១​.​៥​០​០​ ​នាក់​ ​។​ ​ចំណែកខាង​ភាគី​អ៊ីស្រាអែល​បាន​បាត់បង់ជីវិត​មនុស្ស​ចំនួន​ ​១​២​ ​នាក់​ ​រួម​មាន​កុមារ​ ​២​ ​នាក់​ ​ហើយ​ប្រជាជន​ប្រហែល​ ​៣​០​០​ ​នាក់​ទៀត​រង​របួស​ ​។​

​ប្រភេទ​អាវុធ​ដែល​ក្រុម​ហា​ម៉ា​ស​បាញ់​មក​លើទឹក​ដី​អ៊ីស្រាអែល​គឺ​គ្រាប់​រ៉ុកកែត​ ​ប៉ុន្តែ​ភាគច្រើន​ ​ត្រូវ​បាន​ប្រព័ន្ធ​ការពារ​របស់​អ៊ីស្រាអែល​បាញ់​ស្ទាក់​កំទេច​បាន​នៅ​លើមេឃ​មុននឹង​ធ្លាក់​មក​លើ​ ​ទឹកដី​អ៊ីស្រាអែល​ ​ដូច្នេះ​ហើយ​ទើប​អ៊ីស្រាអែល​អាច​ការពារ​ជីវិត​ប្រជាជន​ខ្លួន​មិន​ឱ្យ​ស្លាប់​ច្រើន​ ​ដោយសារ​គ្រាប់​រ៉ុកកែត​របស់​ក្រុម​ហា​ម៉ា​ស​ ​។​

​ជា​ការ​ឆ្លើយតប​វិញ​ ​អ៊ីស្រាអែល​បាន​បាញ់​គ្រាប់កាំភ្លើងធំ​ ​និង​គ្រាប់​មី​ស៊ី​ល​ពី​ចំងាយ​ ​ព្រមទាំង​ ​បញ្ជូន​យន្ត​ចំបាំង​ចូលវាយលុក​តាម​ផ្លូវអាកាស​ផង​ដែរ​ ​ដែល​បាន​បណ្តាល​ឱ្យ​តំបន់​កា​ហ្សា​រង​ ​ការខូចខាត​យ៉ាង​ដំណំ​នូវ​អាគារ​ខ្ពស់​ៗ​ ​ហេ​ដ្ឋា​រចនា​ស​ម្ព័ន្ធ ​និង​បាត់​បង​ជីវិត​ជនស៊ីវិល​អស់​ជា​ ​ច្រើន​ ​។​ ​ក្នុងពេលជាមួយគ្នា​ ​អ៊ីស្រាអែល​ក៏បាន​បាញ់​កំទេច​ទីតាំង​ផ្ទុក​អាវុធ​យុទ្ធ​ភ​័ណ្ឌ ​និង​ ​ទី​តាំងរបស់​មេទ័ព​សំខាន់​ៗ​នៃ​ក្រុម​ហា​ម៉ា​ស​ ​និង​ផ្លូវ​រូង​ក្រោម​ដី​ដែល​អ៊ីស្រាអែល​ថា​សម្រាប់​ ​បញ្ជូន​អាវុធ​ចូលក្នុង​តំបន់​កា​ហ្សា​ផង​ដែរ​ ​។​

​ការ​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​នេះ​ ​បាន​ចាប់ផ្តើម​ឡើង​បន្ទាប់ពី​ក្រុម​ហា​ម៉ា​ស​បាញ់​បាន​គ្រាប់​រ៉ុកកែត​ចូល​ទឹកដី​ ​អ៊ីស្រាអែល​ជា​ការ​ឆ្លើយតប​ទៅ​នឹង​អ៊ីស្រាអែល​ដែល​បណ្តេញ​ជនជាតិ​ប៉ា​ឡេ​ស្ទី​ន​ចេញពី​លំនៅឋាន​របស់​ខ្លួន​ដែល​កាន់កាប់​ដោយ​អាជ្ញាធរ​អ៊ីស្រាអែល​ ​និង​ការ​បង្ក្រាប​របស់​កងកម្លាំង​ប៉ូលីស​ ​អ៊ី​ស្រ​អែ​ល​ទៅលើ​អ្នក​កាន់សាសនា​អ៊ី​ស្លា​ម​ប៉ា​ឡេ​ស្ទី​ន​នៅ​ក្នុង​ព្រះវិហារ​អ៊ី​ស្លា​ម​មួយ​កន្លែងនៅ​ ​ក្នុង​តំបន់​ជេ​រូ​សា​ឡឹ​ម​ខាងកើត​ (​East​ J​e​ru​sale​m​) ​ដែល​ពួក​ហា​ម៉ា​ស​បាន​ដាក់​ឱសានវាទ​ឱ្យ​កង​ ​កម្លាំង​ប៉ូលីស​អ៊ីស្រាអែល​ដកខ្លួន​ចេញ​ ​ប៉ុន្តែ​អី​ស្រា​អែ​ល​មិនព្រម​ចាកចេញ​ ​។​

​ដូចគ្នា​ទៅ​នឹង​រដ្ឋ​ម​ន្រ្តី​ការបរទេស​អឺរ៉ុប​ផ្សេងទៀត​ដែរ​ ​រដ្ឋ​ម​ន្រ្តី​ការបរទេស​អាល្លឺម៉ង់​ ​លោក​ ​ហេ​កូ ​ម៉ាស់​ (​H​e​i​ko ​Ma​as​) ​បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​បទ​ឈប់​បាញ់​ ​ដែល​លោក​គិតថា​វា​ជា​ការ​ចាប់​ ​ផ្តើម​ដើម្បី​ឱ្យ​មានការ​ជជែក​គ្នា​ឡើងវិញ​អំពី​ដំណោះស្រាយ​សន្តិភាព​ ​។​

​ងាក​ទៅ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​វិញ​ ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ ​គឺជា​ប្រទេស​តែមួយ​គត់​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​ ​ប្រឹក្សា​សន្តិសុខ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ដែល​រារាំង​មិន​ឱ្យ​មាន​សេចក្តីថ្លែង​ការណ៍​រួម​ពី​អំពើ​ ​ហិង្សា​នៅ​ពេលនេះ​ ​ដោយ​រដ្ឋបាល​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​លើកឡើង​ថា​ ​សេចក្តីថ្លែង​ការណ៍​រួម​ ​នឹង​មិន​អាច​ជួយ​ឱ្យ​មាន​ដំណោះស្រាយ​នោះ​ទេ​ ​ហើយ​ថា​សហរដ្ឋអាមេរិក​ក៏​កំពុង​ស្វែងរក​ ​ដំណោះស្រាយ​ការទូត​ក្រោយ​ឆាក​ដើម្បី​ដោះស្រាយបញ្ហា​នេះ​ ​។​
​សហរដ្ឋអាមេរិក​បាន​សម្តែង​ការ​បារម្ភ​អំពី​ការ​បាត់បង់ជីវិត​កុមារ​ ស្រ្តី ​និង​ជនស៊ីវិល​នៅ​ក្នុង​អំពើ​ ​ហិង្សា​នេះ​ ​។​ ​ប៉ុន្តែ​ក្នុងពេលជាមួយគ្នា​ ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ក៏បាន​បញ្ជាក់​អំពី​សិទ្ធិ​ក្នុង​ការ​ការពារ​ ​ខ្លួន​របស់​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល​ផង​ដែរ​ ​។​

​បែប​នេះ​ក្តី​ ​រដ្ឋបាល​ប្រធានាធិបតី​ ចូ ​បៃ​ដិ​ន​ ​ហាក់​កំពុង​រង​នូវ​សម្ពាធ​ខ្លាំង​ពីសំណាក់​អ្នក​ ​នយោបាយ​អាមេរិក​ផង​ដែរ​ ​ទាំង​អ្នកនយោបាយ​មកពី​គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ​ ​និង​គណបក្ស​ ​សាធារណរដ្ឋ​ ​។​ ​ពួកគេ​ចង់​ឱ្យ​សហរដ្ឋអាមេរិក​បង្ហាញ​ជំហររឹង​មាំ​ចំពោះ​អ៊ីស្រាអែល​ដែល​កំពុង​ ​មាន​យុទ្ធនាការ​យោធា​ទៅលើ​តំបន់​កា​ហ្សា​បណ្តាល​ឱ្យ​មាន​ជនស៊ីវិល​ស្លាប់​ជាច្រើន​នាក់​ ​។​

​អតីត​បេក្ខជន​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​មកពី​គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ​ ​លោក​ ​បើ​នី​ ​សែន​ឌើ (​Be​rn​i​e​ ​Sand​e​rs) ​ក៏បាន​រិះគន់​ប្រតិបត្តិការ​យោធា​របស់​អ៊ីស្រាអែល​ ​។​

​លោក​ ​សែន​ឌើ ​បាន​ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក​ពិនិត្យ​ឡើងវិញ​ចំពោះ​ជំនួយ​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​ដែល​ ​អាមេរិក​បាន​ផ្តល់​ទៅ​ឱ្យ​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល​ផង​ដែរ​ ​។​

​លោក​ ​សែន​ឌើ ​ថ្លែង​បញ្ជាក់​នៅ​លើ​បណ្តាញ​សង្គម​ ​T​wit​t​e​r ​របស់​លោក​ថា​ ​«​ការ​បំផ្លិចបំផ្លាញ​ ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​កា​ហ្សា ​គឺ​មិន​អាច​ពិចារណា​បានទេ​ ​។​ ​យើង​ត្រូវ​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​បទ​ឈប់​បាញ់​ ​ជាបន្ទាន់​មួយ​ ​។​ ​ការ​សម្លាប់​ជនជាតិ​ប៉ា​ឡេ​ស្ទី​ន​ ​និង​អ៊ីស្រាអែល​ត្រូវតែ​បញ្ចប់​ ​។​ ​យើង​ក៏​ត្រូវ​ ​យកចិត្តទុកដាក់​លើ​ជំនួយ​យោធា​របស់​អាមេរិក​ជិត​ ​៤​ ​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​ផ្តល់​ឱ្យ ​អ៊ីស្រាអែល​ ​។​ ​វា​ជា​ការ​ខុសច្បាប់​សម្រាប់​ជំនួយ​របស់​សហរដ្ឋអាមេរិក​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​ការ​ ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​»​ ​៕​